Koźle, prędko wżdy trawisz; znowu z nim do saku,

Piskorz też dawnej ścieżki nie uchybił znaku.

Myśli kozieł, co czynić? Broda doktorowska,

Przypatrzże się, jeśli też i rada żakowska?

Piskorza połknął, a rzyć przycisnął do ściany

I tak gońca poimał trzykroć przejechany.

O łaziebnikach

Łaziebnicy a kurwy jednym kształtem żyją,

W tejże wannie i złego, i dobrego myją.

O Marku

Płacze Marek nie przeto, że świat zostawuje,

Ale że dzwonnikowi grosz jeden gotuje;

A żeby jednym kosztem odprawić co więcej,

Kazał synowi umrzeć po sobie co pręcej.

O mądrości

Nie to mądrość mądrym być albo wielkość świata

Rozumem chcieć ogarnąć: krótkie ludzkie lata;

Gonić w nich wielkie rzeczy, a dać gotowemu

Upływać, podobno to barzo szalonemu.

O Mikoszu³⁵⁸

Mikosz kota przeciągnął, Jan się rzezał w koszu³⁵⁹;

I rzecze ten pośledni: „Powiedz mi, Mikoszu,

Wonczas gdyś kota ciągnął abo snać kot ciebie,

Gdzieś był stryczków tak prędko dostał ku potrzebie?”

Mikosz na to: „Dadzą mnie powrozów, gdy proszę,

Bo, pięknie wysuszywszy, cało je odnoszę;

Lecz ty, bracie, inaczej z ludźmi się sprawujesz,

Pożyczywszy porzeżesz wszytko i popsujesz.”

O miłości

Głód a praca miłość kazi,

A ostatek czas wyrazi;

Komu to więc nie pomoże,

Do powroza mieć się może.

O tejże³⁶⁰

Jako ogień a woda różno siebie chodzą,

Tak miłość a powaga nigdy się nie zgodzą.

Dobrze by się nie kłaniać nieprzyjacielowi,

Ale tym sakiem Miłość już o płatne łowi³⁶¹.

A im się kto chce mężniej popisać w tej mierze,

Tym więcej śmiechu na się i błazeństwa bierze.

A przedsię abo musim porzucić ten statek,

Abo nam (to rzecz pewna) szaleć na ostatek.

Telefów rozum³⁶² chwalę i przy tym zostanę,

Bo ten, czym był postrzelon, tymże goił ranę.

O miłości

Ma już pokój Prometeus³⁶³, lecz ja miasto niego

Jestem przybit na rogu Kaukazu śnieżnego.

Mnie orlica serce żrze, które na swe męki

Odrasta i żywi zwierz łakomy przezdzięki.

Ma pokój Andromeda³⁶⁴, lecz ja, przykowany

Do skały, prze cudzy grzech podejmuję rany.

Do mnie płynie wieloryb rozdarwszy paszczekę.

Gdzie ja mam rady szukać? Gdzie się ja uciekę?

Ratuj, mężny Herkules, ratuj, Perseu sławny,

A odnów (jedno by w czas) na mnie przykład dawny!

O Necie

Harda Neta, iż gładkość swą do siebie czuje,

Więc kiedy ją pozdrowię, ani podziękuje,

A zawieszę li wieniec u niej przede drzwiami,

Wdepce go zawżdy w ziemię hardymi nogami.

O zmarski, o starości, bywajcie co pręcej!

Owa wasze namowy będą ważyć więcej.

O swych rymiech

Ja inaczej nie piszę, jeno jako żyję;

Pijane moje rymy, bo i sam rad piję,

Nie mierzi mię biesiada, nie mierżą mię żarty,

Podczas i czepiec; więc też pełne tego karty.

Co po sykofancyjej³⁶⁵? — Chcesz mię miary w życiu

Nauczyć, a sam, księże, nosisz diabła w kryciu.

Z Anakreonta

Nie dbałem nigdy o złoto,

Alem tylko prosił o to,

Aby kufel stał przede mną,

A przyjaciel pijał ze mną,

A tymczasem robotnicy

Pieczą mieli o winnicy.

To wszytko moje staranie,

To skarb, złoto i zebranie.

Ani dbam o kasztelana,

Trzymając się mocno dzbana.

Z Anakreonta

Skoro w rękę wezmę czaszę,

Wnet ze łba troski wystraszę;

Więc iż mnimam, że mam wiele,

Stąd mi łacno o wesele.

Wieniec musi być na głowie,

A fraszka wszyscy panowie.

Kto się chce bić, obuj zbroję,

Ja przy kuflu przedsię stoję,

Bo tak mnimam, iż upitym

Lepiej leżeć niż zabitym.

Z greckiego

Samy do swej obory woły rozpuszczone

Przybiegły z gór, gwałtownym deszczem umoczone,

A ubogi Tirimach pod wysokim dębem

Spi wieczny sen, piorunem uśpiony trozębem.

Nagrobek Stanisławowi Grzepskiemu³⁶⁶

To miejsce, w którym ciało twoje pochowano,

Godna rzecz, Grzepski, aby łzami obmywano.

Nauka, cnota, rozum i postępki święte

Tam z tobą w ten grób za raz z pośrodka nas wzięte.

Świat, jesliże dobrze znał te przymioty w tobie,

Mógłby nie rok ani dwa czernić się w żałobie

Po twym zejściu. Lecz poty, póki sam stać będzie,

Niech się twe imię sławi i zawsze, i wszędzie.

Na Leliwę Tarnowskich³⁶⁷

Nastań szczęśliwie ty, Miesiącu nowy,

Z taką pogodą i tak ludziom zdrowy

Jako ten przeszły, po którym ty wschodzisz,

A niech się cieszym, że nierychło schodzisz.

Na słownik Mączyńskiego

Żebyś do szkoły nie po wszytko chodził,

Ale sam czasem drugiemu pogodził,

Wielką mieć pomoc z tych ksiąg, gościu, będziesz,

Gdy nad łacińskim językiem usiędziesz.

Nie bądźcie hardzi swym żakom, mistrzowie,

Wszystko tu najdzie, co wy macie w głowie.

Pełna prze zdrowie

Prze zdrowie gospodarz pije,

Wstawaj, gościu! A prze czyje?

Prze królewskie. Powstawajmy

I także ją wypijajmy!

Prze królowej. — Wstać się godzi

I wypić; ta za tą chodzi.

Prze królewny. — Już ja stoję!

A podaj co rychlej moje!

Prze biskupie. — Powstawajmy

Albo raczej nie siadajmy!

Ta prze zdrowie marszałkowe. —

Owa, gościu, wstań na nowe!

Ta prze hrabie. — Wstańmy tedy!

Odpoczniemże nogom kiedy?

Gospodarz ma w ręku czaszę,

My wiedzmy powinność nasze!

Chłopię, wymkni ławkę moje,

Już ja tak obiad przestoję.

Przymówka chłopska

„Pijże, włodarzu!” — „Panie, jużem podpił sobie”.

„Pij ty przedsię!” — „Dziękuję jako panu tobie:

Mało już nie mam za swe, a człowiek się boi,

By słówkiem nie wyleciał³⁶⁸, co więc chmiel rad broi”.

„Pij ty, włodarzu, i mów, coć się będzie zdało,

Prosto, jako za naszych ojców więc bywało!”

„Takci bywało, panie, pijaliśmy z sobą,

Ani gardził pan kmiotka swojego osobą;

Dziś wszytko już inaczej, wszytko spoważniało;

Jako mówią: postawy dosyć, wątku mało”.

Źle dopijać się przyjaciela

Chcecie li słuchać, powiem wam swe zdanie,

Na czym zależy dobre zachowanie.

Ale w czas wiedzcie, że nie dzierżę z tymi,

Którzy przyjaciół szukają pełnymi.

Trudno by się tam miłość rodzić miała,

Gdzie swar, gdzie zwada gniazdo swe usłała.

Trudno ma uróść, co kiedy niebacznie

I bez rozmysłu szumna głowa zacznie.

Cnota nad wszystko, a skarbu więtszego

Nad przyjaciela nie masz uprzejmego; Kto się w taki skarb dobrze zapomoże,

Póki żyw, upaść w ubóstwo nie może.

Ale począwszy od stworzenia świata

Aż po te nasze ostateczne lata

Ledwe par kilka w dziejach opisano,

Które za prawe przyjacioły miano.

A my się tego piwem dopić chcemy?

Zaprawdę lekce przyjaźń szacujemy.