5. GENIT Ī VUS GENERIS

Genitīvus genĕris (родительный рода, вида) употребляется при существительных, обозначающих меру, число или количество, при количественных прилагательных и местоимениях среднего рода ед.ч. для обозначения класса, рода, вида предметов, подвергающихся измерению или счёту: alĭquid tempŏris некоторое время; nihil novī ничего нового.

Текст

I

Ōrātiō est clavis coelī.

Concordia cīvium mūrus urbium.

Ocŭlīs magis quam aurĭbus crēdĭmus.

Cibus famem sedat, potiō sitim extinguit, vestis arcet frīgus.

Mēns sāna in corpŏre sānō.

Fīnis corōnat opus.

Egō sum pānis vīvus, quī dē caelō dēscendī.

Athēniēnsēs autem omnēs et advĕnae hospĭtēs ad nihil aliud vacābant nisi aut dīcĕre aut audīre alĭquid novī.

Et interrogāvit patrem eius: "Quantum tempŏris est, ex quō hoc eī accĭdit?" At ille ait: "Ab īnfantiā".

II

Mare

Mare altum est plēnum animālium. In marī altō sunt multa et varia genĕra animālium. Mariă habent litŏra, sed flūmĭna habent rīpās. In litorĭbus marium multae sunt bestiae. In maria multa et magna flūmĭna īnfluunt. Hominĭbus ūtilitātī mariă pārent. Caelum, nōn anĭmum mūtant homĭnēs, cum trāns mare currunt. Ab antīquīs popŭlīs terrā marīque[198]

[199] Abl. locī: на море и на земле. bella gerēbantur.

Prīmī Сhrīstiānī

Iesus Chrīstus hīs ultĭmīs verbīs discipŭlōs suōs allocūtus est: «Īte[199] in omnēs terrās et docēte omnēs gentēs! Ipse Ego vōs prōsĕquar». Illī statim Domĭnī praeceptīs obsecūtī sunt. Bacŭlīs nīsī, mendīcī apostŏlī per Asiam et Graeciam migrābant. Aliī per mariă in Italiam, Galliam, Hispaniam vehēbantur. Numquam questī sunt dē suīs magnīs labōrĭbus. Voluptātĭbus nōn fruēbantur. Magnopĕre iīs prōfuit, quod linguā Graecā ūtī sciēbant. Ita facĭle nōn modo cum Graecīs, sed etiam cum Rōmānīs colloquēbantur, nam illīs tempōrĭbus[200] multī Rōmānī linguā Graecā ūtēbantur. Ita apostŏlī fidelĭter mūnĕre ā Chrīstō datō functī sunt, quamquam magistrī Rōmānī eōs saepe vehementer persecūtī sunt. Posteā doctrīna Chrīstiāna victōriam assecūta est omnēsque partēs imperiī complectēbātur.

Словарь

alius, a, ud; gen. sg. alterīus другой

Gallia, ae f Галлия

ōrātiō, ōnis f речь

allŏquor, locūtus sum, lŏquī 3 обращаться с речью

genus, genĕris n род

*pānis, is m хлеб

altus, a, um глубокий; высокий

* g ē ns , gentis f народ, племя

pāreō, u ī, ĭ tum 2 являться; повиноваться

* an ĭ m ā l , anim ā lis n животное

gerō, gessī, gestum 3 нести; вести;

bellum ger ĕ re вести войну

*pars, partis f часть

anĭmus, ī m дух

pectus, tŏris n грудь

antīquus, a, um древний

Graecus, a, um греческий

persĕquor, persecūtus sum 3 преследовать

arce ō, u ī, – 2 предохранять, удерживать

Graecia, ae f Греция

plēnus, a, um полный

apostŏlus, ī m апостол

habeō, buī, bĭtum 2 иметь

popŭlus, ī m народ

Asia, ae f Азия

Hispania, ae f Испания

posteā adv . затем, после

assĕquor, assecūtus sum 3 достигать

hom ō, hom ĭ nis m человек

praecept um , ī n предписание, наставление, заповедь

aurum , ī n золото

Iesus , ū m Иисус

prīmus, a, um первый

bacŭl um , ī n палка, посох

*īgnis, is m огонь

prob ō 1 пробовать, одобрять

bellum, ī n война

imperium, imperiī n власть , держава

pr ō sum , fu ī, –, prodesse быть полезным, пригодиться

bestia, ae f зверь

incendium, iī n пожар

prōsĕquor, secūtus sum 3 провожать

*caedēs, is f убийство, резня

ī nflu ō, fl ū x ī, fl ū xum 3 втекать, впадать

quamquam хотя

caelum , ī n небо

ita adv. так

*queror, questus sum 3 жаловаться

Chrīstiānus, ī m христианин

Italia, ae f Италия

quod что

Chrīstus, ī m Христос

labor, labōris m работа

rīp a , ae f берег (речной)

collŏqu o r, colloc ū tus sum 3 беседовать, говорить

lingua, ae f язык

Rōmānus, ī m римлянин

complector, complexus sum 3 обнимать , охватывать

* litus , litŏris n берег (морской)

saepe adv . часто

sci ō 4 знать

*cor, cordis n сердце

magist e r, magistrī m учитель; начальник, правитель

spect ō 1 смотреть

curr ō, cucurr ī, cursum 3 бежать; плыть

magnus, a, um большой

statim adv. тотчас

dō, dedī, datum 1 давать

magnop ĕ re adv . очень, весьма

tempus, tempŏris n время

discipŭlus, ī m ученик

*mare, maris n море

terra, ae f земля

doceō, cuī, cĭtum 2 учить

mendīcus, a, um бедный

trāns через

doctrīna, ae f учение

*mēns, mentis f ум , мысль

ult ĭ mus , a , um последний

Domĭn us , ī m Господь

migrō 1 переходить, переезжать

ūtor, ū sus sum 3 использовать

etiam adv . также, даже