Сонэто 100

Кай сан, мри Музалэ? О дром забистырдя́н?

Палсо́ на ракирэ́с, три зор катхы́р?

Дрэ пфуй гилы́ тыри́ холы́ чидя́н?

Дрэ мэл пэя́н, кирнэ́н кэри́ фэды́р?

Рисёв! Пал адава́, со нашадя́н,

Плэски́р гиля́са др адалэ́ кана́,

Вашэ савэ́ прибичяды́ ту сан,

Дэ тема тэ подгэибэ́н[66] кана́.

Нэ, Музалэ, ба́га пал Камлыпэ́н,

Коли́ бэрша́ екх бры́нда ачядэ́,

Ума́р лавэ́са адалэ́ чёрэ́н,

Мэк тэ лачякирэ́н, со пфуй кэрдэ́.

Жыка́й мро Камлыпэ́н джидо́, ша́р лэс,

Соб лэс э Мэрибна́стыр тэ ракхэ́с.

Сонэто 101

Локхэшэри́тко Муза, со чювэ́са

Вашо хохаибэ́н дро го́жыма?

Сыр сарэдуй спхандлэ́ да манушэ́са:

Слава́са чяравэ́ла тут, сыр ман.

Пхэ́н ма́нгэ, со пхэнэ́сас атася́:

«О чячипэ́н на трэ́би тэ макхэ́с.

Палсо́ э гожыма́скэ куч глося́?

Со гожэды́р сарэ́ндыр — удыкхэ́с».

Палсо́ э кучипна́скэ шарибэ́н?

На сан ту бичиба́кири — хоха́в!

Соб, сыр куч гро́бо пир бэрша́ шарэ́н,

Шунэ́нас саро́ свэ́то лэ́скро лав.

Кэ́р, Музыца, буты́, соб тэ дживэ́л

Ёв дрэ якха́, коли́ лэс гро́бо лэл.

Сонэто 102

Мро камлыпэ́н барьёла — на хачки́рла,

Кама́м буты́р, нэ на́бут ракира́в;

Патя́в, одо ило́ тимисяки́рла,

Конэ́стэ сы ваш саро́ свэ́то лав.

Вэсны́тко камлыпэ́н, сыр о тыкно́ сыс,

Тэ мэ шардём лэс бут дрэ мрэ гиля́,

Сыр мэ шука́р бага́вас соловьёса,[67]

Адя́кэ жэ чюрда́ва мрэ шоля́.

Лына́й нанэ́ кирко, мэк на бага́са,

Мэк о гиля́ нанэ́ шундлэ́ раты́,

Амэ́ кана́ илэ́ на джянгава́са, –

Коли́ кхинэ́ совэ́на, да нашты́.

Сыр о соло́вьё, чиб придандырдём:

Соб на пхэндя́н, со мэ шутло́ ячьём.

Сонэто 103

Савэ́ ту, Муза, злы́дни[68] скэдыя́н?

Сыр адалэ́ндыр сла́ва тэ скхува́с?

Ничи́, шуко́ маро́ дро свэ́то хан.

Бут лон одо́й на ла́са тэ чюва́с.

Ман на кош, ра́я, пхагирдём мро пор!

Дро дыкхлано́ глында́ло[69] сыкадёла

Тро муй буты́р, сыр чёрори́ мри зор,

Мри шарибна́стыр гожэды́р… трин мо́лы.

Палсо́ жэ тэ макха́в тро муй лавэ́са?

Мэ акана́ жэ ла́ва тэ бага́в,

Сыр сан лачё, сыр бут ту плэскирэ́са.

На хохавэ́ла дыкхлано́, сыр лав.

Бут бутэды́р, сыр мэ пхэна́в лавэ́са,

Дро дыкхлано́ ту кокоро́ дыкхэ́са.

Сонэто 104

Ваш ма́нгэ николи́ ту на пхурёса,

Шука́р, сыр пэ́рво мо́ло тут дыкхтём,

О гожыпэ́н напарудо́ — дыксёса.

Трин мо́лы зы́ма сыкавэ́лас дром

Лына́скэ; тэ трин вэ́сны парувэ́лас

Дрэ о́сени; сунги́тко шта́рто чён

Дро шо́вто чён трин мо́лы кэравэ́лас, –

Нэ ту уса́ шука́р сан, сыр нико́н.

Ґалёв, тро пхурипэ́н, сыр про мардэ́[70]

Ангушт, со подчёрэ́лпэ надыкнэ́с,

Тырэ́ бэрша́ про штэ́то на тэрдэ́,

Нэ мэ да на дыкха́ва — корорэ́с.

На́ дар, со ту пхурёс: ту бияндлы́,

Коли́ сыс гожыпна́скри хась мулы́.

Сонэто 105

Кама́м ла на сыр дэвэлня́ савья́,

Ико́на на кэра́ва мрэ камля́тыр,

Мэк мрэ, ґалёв, сарэ́ бага́н гиля́ –

Ваш ла́кэ, ла, пал ла́тэ, ла́са, ла́тыр.

Лачи́ ададывэ́с, сыр атася́,

Дро кучипэ́н учё на парудёла,

Паладава́ мири́ гилы́ — уса́

екхэ́са камлыпна́са сыкадёла.

Шука́р, лачи́, жужы́ — уса́ бага́ва,

Жужы́, шука́р, лачи́ — ваврэ́ лавэ́нца;

Трин мо́лы на тринэ́н — екха́ кхара́ва,

Фэды́р мэ на латхьём сарэ́ зорьенца.

Лачи́, Жужы́, Шука́р — бут да́савьен,

Екха́ мирья́ сыр «трин дро екх» кхарэ́н.

Сонэто 106

Коли́ прэ пуранэ́ лыла́ дыкха́ва

Годявирэ́ лава́ пал одова́,

Савэ́ ґара́ сыс гожыпэ́н и сла́ва,

Таґа́рья, шукарня́… — кана́ тхува́.

Пхурэ джиндлэ́, кай тэ латхэ́н э зор,

Васт, муй, якх, вушт — про лыл соб тэ дживэ́н;

Сыс лэ́ндэ да ракирибны́тко пор,

Соб тро шукарипэ́н тэ сыкавэ́н.

Ёнэ́ пхэндлэ́, со ту явэ́са, сыр

Шука́р суно́. — Кана́ сан паш амэ́ндэ,

Нэ на дыкхэ́нас тут, сави́ шуки́р,

Соб тэ збага́н зорья́са, со сыс лэ́ндэ.

Сан акана́ ту, сыр пхурэ́ дыкхнэ́,

Нэ дрэ чиба́ амэ́ндэ зор нанэ́.

Сонэто 107

Мри дар, сыр о Барэ Свэто́скро ди́,

Дыкхи́ хор дро бэрша́, сывэ́ явэ́на,

Дро кан на пхэ́нла ма́нгэ англэды́р,

Коли́ мро камлыпэ́н бэрша́ чёрэ́на.

Бут мо́лы чён хасёлас прэ якха́,

Тэ дылынэ́ раша́ ивья́ ровэ́нас,

Нэ зэлэнёна санорэ́ рукха́,

Соб дурэды́р сарэ́ дужакирэ́нас.

Бэрша́ тэрнякирэ́на камлыпэ́н,

О мэрибэ́н дро васт мэ тасава́ва:

Мэ ачядём ман дро багаибэ́н, –

О билылэ́нгрэ нашавэ́на сла́ва.

Хасёла таґари́тко барипэ́н,

Гилы́ ж ячела дро рипирибэ́н.

Сонэто 108

Со мри годы́ илэ́скэ роспхэнэ́ла,

Коли́ тут на джинэ́ла, сыр ило́?

Мро камлыпэ́н нэвэ́с посыкавэ́ла,

Или тыро́ ило́ патывало́?

Ничи́, мро гудлыпэ́н. Мэ со дывэ́с

Сыр бы моли́тва тукэ бичява́в:

«Мэ сом тыро́, ту сан мири́», — нэвэ́с,

Сыр пэ́рво мо́ло ушундём тро лав.

Коли́ о камлыпэ́н нэвэ́с явья́,

О пра́хо про ґэра́ на притырдэ́лас,

О штэ́то вашэ бры́нды на дэя́,

О пхурипэ́н робо́са рикирэ́лас.

Сыр бияндя́пэ камлыпэ́н — барьёла,

Кай бэрш тэрдо́, кай о ило́ дыксёла.

Сонэто 109

Ман на́ кхар николи́ «банго́ ило́»,

Мэк бимиро́ адя́кэ сыкадёла;

Нашты́, соб ма́ндыр тэ джива́в нашло́,

Э дёстыр, со дро тро колы́н пасёла.

Тыро́ колы́н мрэ дёскэ — кхэр ячья́,

Сарэ дромэ́ндыр рисёва́в палэ́;

На парудёмпэ (бэрш парудыя́),

Сыр на́бут, — ваш доша́ мрэ мэлалэ́

Паны́ яндём. На сом «банго́ ило́»,

Мэк сарэ грэ́хи дро мро рат латхьём,

На сом адя́кэ напатывало́,

Соб ваш ничи́ саро́ мэ чюрдэём.

Ничи́ ваш ма́нгэ — свэ́то да баро́,

Ра́кх пэс, мри ро́за, кай саро́ миро́.