Αλλά, πώς θα δείξεις αγάπη αν είσαι «καθαρός»; Πώς θα πας να βοηθήσεις τον άλλον, αν δεν λερωθείς και εσύ μαζί του; Αν δεν γονατίσεις να του πλύνεις τα πόδια που είναι μέσα στις σκόνες και στη λάσπη; Πώς θα γίνουν όλα αυτά; Πώς — αν δεν ιδρώσεις — να επισκεφτείςτον αδερφό σου, που είναι στο δωματιάκι του μόνος, να του πας το παστελάκι του, που ζήτησε ένα παστελάκι.

Αυτά θέλουν θυσία. Θέλουν κόπο. Θέλουν περιφρόνηση. Θέλουν αφάνεια. Θέλουν περιθώριο· και εσύ δεν τα θες αυτά. Θες τα κεντρικά μόνο της εκκλησιαστικής ζωής. Τη δόξα, τ' όνομα, τη φήμη, τη φίρμα. Και ο Χριστός τι σχέση έχει με όλα αυτά;

Πω! Πω! Πω! Σήμερα, σήμερα, καλά συγγνώμη, δηλαδή, εγώ πρέπει να μετανοώ δημοσίως; Δεν είναι σωστό τώρα και αυτό το πράγμα — νομίζω — που κάνω. Γιατί, όλα τώρα αυτά που λέω είναι στην πραγματικότητα μια δική μου περιγραφή. Σου λέω· έχω δει πολλούς αγίους ανθρώπους, Χριστιανούς και σήμερα· σύγχρονους γονείς, μητέρες, πατέρες, παιδιά, νέους ανθρώπους, κοπέλες, αγόρια, παππούδες, γιαγιάδες. Υπάρχουν! Υπάρχουν! Αλλά, κάπου λέω… αυτά που είπα. Συγγνώμη, που σου είπα όλα αυτά τα πράγματα. Να εύχεσαι να μ' αναγνωρίσει ο Χριστός όταν με δει και να μην μου πει: «Δεν σε ξέρω». Και τότε θ' αρχίσετε εσείς να λέτε: «Μα πώς δεν τον ξέρεις αφού αυτός μίλαγε για Σένα». Και θα σας πει ο Κύριος: «Μην μιλάτε τώρα εσείς. Δεν τον ξέρω. Έλεγε· αλλά δεν έκανε».

Δεν έχω τι να πω. Πρέπει να σταματήσω να λέω και πρέπει να μετανοήσω. Και αν θες, να μετανοήσεις και εσύ. Πρέπει να σκεφτείς γιατί να μετανοήσεις. Έτσι; Όχι μετάνοια χωρίς λόγο.

Συγκεκριμένα, να πεις «Αυτή την ευκαιρία που μου δόθηκε, δεν την υλοποίησα. Την κλότσησα. Αυτή την δυνατότητα που είχα, δεν την αξιοποίησα. Αυτό που με κάλεσε ο Χριστός να κάνω. Όχι αόριστες μετάνοιες. Δηλαδή, μετανοώ, έτσι, συναισθηματικά. Για ποιο λόγο μετανιώνεις; Γιατί, αν μετανιώσεις συγκεκριμένα, θα διορθωθείς μετά και συγκεκριμένα! Αλλιώς, θα είμαστε μόνο της θεωρίας και του συναισθήματος».

Λοιπόν, ευχαριστώ πάρα πολύ που και σήμερα μ' ανέχτηκες και είχες υπομονή. Αυτό είναι χριστιανικό πάντως που κάνεις η υπομονή στον αδερφό σου· κι ας είναι και ιερέας και ακούςτα λάθη του, να μετανιώνει μπροστά σου· και εσύ τον ακούς και τον δέχεσαι και τον συγχωρείς. Νατ και τον συγχωρείς και δεν σκανδαλίζεσαι. Και αυτό είναι χριστιανικό. Αυτό που κάνεις τώρα εσύ είναι χριστιανικό. […]

Καλή δύναμη! Ευχαριστώ πάρα πολύ το Βασίλη Χατζηνικολάου που έδειξε έμπρακτη χριστιανική αγάπη με την όμορφη μουσική του. Και θα χαρώ πολύ να τα ξαναπούμε την επόμενη φορά. Η εκπομπή αναμεταδίδεται. Θα σας το πούνε στο σταθμό, αν πάρετε τηλέφωνο. Καλή συνέχεια. Και καλή αξιοποίηση κάθε ευκαιρίας που μας δίνει ο Κύριος. Να ζήσουμε το ωραιότερο θαύμα· που είναι η βιωματική, καθημερινή εφαρμογή των όσων είπε ο Κύριος πάνω στη ζωή μας, πάνω στην ψυχή μας, πάνω στο σώμα μας, πάνω στην καθημερινότητά μας. Χαίρετε, αγαπητοί μου φίλοι!

Χαίρετε, αγαπητοί ακροατές της Πειραϊκής Εκκλησίας. Άλλη μια βδομάδα πέρασε και είμαστε πάλι κοντά στην εκπομπή μας «Αθέατα Περάσματα». Δεν είμαστε βέβαια κοντά μόνο μια φορά την εβδομάδα. Εγώ έτσι νιώθω. Είμαστε κοντά όλη τη βδομάδα. Γιατί αυτή η μία φορά που κάνουμε την εκπομπή γίνεται αφορμή να σκεφτούμε, να προβληματιστούμε, να συνδεθούμε και να περιμένει ο ένας τη συνάντηση με τον άλλον. Εγώ περιμένω πότε θα ξανασυναντηθώ μαζί σας στην εκπομπή, εσείς περιμένετε πότε θα ξαναβρεθούμε, ν' ακούσουμε και να τα πούμε· και κυλάει η βδομάδα με τη σκέψη αυτών που είπαμε στα «Αθέατα Περάσματα».

Στην Εκκλησία αυτά που κάνουμε δεν έχουν στιγμιαία διάρκεια. Μας αγγίζουν και μετά. Νομίζεις ότι φεύγει αυτό που πήρες. Πέφτει ο σπόρος στην ψυχή σου και μετά από λίγη ώρα, λίγα λεπτά, λίγες μέρες, λίγους μήνες — ξέρει ο Θεός πόσο — αρχίζει αυτό και δουλεύει μέσα σου. Δουλεύει, το σκέφτεσαι, το σκέφτεσαι και προβληματίζεσαι. Έτσι και τώρα· λέμε μερικά πράγματα την Τρίτη το μεσημέρι — και σε αναμετάδοση που είναι το βράδυ της Δευτέρας — τ' ακούει κανείς και λέει, τ' ακούσε, εντάξει. Ναι, αλλά αυτό που ακούς αρχίζει και δουλεύει μέσα σου. Και με συγκινεί αυτό που μου λένε μερικοί άνθρωποι· ότι: «Αυτό που άκουσα, κάποια στιγμή το θυμήθηκα». Είναι ωραίο ν' ακούς και να ξεχνάς. Κι είναι ωραίο αυτό που ξέχασες να ξανάρθει και να στο θυμίσει μέσα σου ποιος; Ο ίδιος ο Θεός! Το ίδιο το Πανάγιο Πνεύμα! Να σε ξυπνήσει και να σου πει: «Θυμήσου αυτό που άκουσες κάπου, σ' ένα κήρυγμα, σε μια ομιλία. Κάτι που διάβασες, κάτι που κάποτε νόμιζες ότι δε σ' αγγίζει, αλλά τελικά τώρα, που ήρθε η ώρα η κατάλληλη θα σ' αγγίξει. Τώρα που χρειάζεται θα βγει στην επιφάνεια». Κι αυτό φανερώνει τη δυναμική των λόγων του Χριστού. Την αλήθεια των πραγμάτων. Ότι είναι κάτι αληθινό. Τι θα πει αληθινό; Αυτό που δεν ξεχνιέται. Το στερητικό «α-» και λήθη, ξεχνώ, λησμοσύνη. «Αλήθεια» είναι αυτό που δεν ξεχνιέται. Το οποίο, το ξεχνάει ο εγκέφαλός σου, ίσως, αλλά η καρδιά σου δεν το ξεχνάει! Και στο θυμίζει.

Θυμάμαι, κάποτε πήγαινα Κατηχητικό, μικρός· κι ήρθε ένας ξάδερφός μου απ' το χωριό, ο οποίος δεν ήξερε από Κατηχητικά κι εκείνο το απόγευμα είχαμε συνάντηση στο Κατηχητικό. Και λέω: «Τώρα να τον πάρω μαζί ή να μην τον πάρω; Δεν ξέρει αυτός από τέτοια. Δεν έχει μάθει». Ντρεπόμουνα και λίγο να του πω ότι πάω Κατηχητικό. Ρωτάω κάποιο γνωστό. Μου λέει: «Πάρτονε, πάρτονε». Λέω: «Αυτός δεν ασχολείται με τέτοια. Δεν ξέρει και δεν ξέρω αν θα του αρέσει». Λέει: «Δεν πειράζει. Ας έρθει· θ' ακούσει δυο πράγματα. Θα μπούνε στην ψυχή του. Θα πάει στο χωριό του, μπορεί να τα ξεχάσει. Κι αυτά, όταν θα περάσει ο καιρός, θα δουλέψουν μέσα του. Μπορεί μετά από χρόνια να σου πει κάτι που το…, να μη στο πει, δηλαδή, αλλά μες την ψυχή του να δοθεί μια απάντηση και να θυμηθεί με νοσταλγία, αυτή την βραδινή συζήτηση που κάναμε· αυτό το κλίμα κυρίως που πήρε».

Δεν είναι μόνο τα λόγια· είναι η ατμόσφαιρα που μπαίνει στην ψυχή μας κοντά στην Εκκλησία. Είναι αυτό που αγγίζει την καρδιά μας. Είναι η χάρη του Θεού που δεν ξέρεις πώς δουλεύει, δεν ξέρεις πώς λειτουργεί, αλλά βλέπεις τα αποτελέσματα! Όπως, όταν τρως ένα φαγητό. Δε βλέπεις όλη τη διαδικασία της πέψης, πώς χωνεύεις, πώς αναπτύσσεσαι, πώς τα κύτταρα ανανεώνονται, πώς πώς, πώς γίνονται αυτές όλες οι λειτουργίες στον οργανισμό. Αλλά τι βλέπεις Βλέπεις ότι έχεις ευεξία, βλέπεις ότι αντέχεις και ζεις. Βλέπεις ότι αυτό που ακούς, αυτό που τρως σου δίνει δύναμη κι αντοχή στη ζωή. Και μπορείς και συνεχίζεις. Κι αυτό αποδεικνύει ότι τα λόγια που άκουσες δεν ήταν λόγια τυχαία· δεν ήταν λόγια περαστικά· αλλά ήταν λόγια θεϊκά. Βγήκαν από ένα στόμα πήλινο, βγήκαν από έναν άνθρωπο αμαρτωλό — και για να μιλήσουμε, όπως έλεγε ο πατήρ Ιουστίνος Πόποβιτς, «παναμαρτωλό». Είμαστε όλοι πολύ αμαρτωλοί, και πολλές φορές οι άνθρωποι, που μιλούμε για πράγματα άγια και θεϊκά. Μπορεί κι εμείς να είμαστε πολύ αμαρτωλοί — αν κρίνω από τον εαυτό μου. Άλλοι ίσως να μην είναι τόσο. Αλλά παρόλα αυτά, τα λόγια που βγαίνουν από αυτά τα αμαρτωλά χείλη, ζυμώνονται με το Θεό, τη χάρη του Θεού, μπαίνουν στην καλή σου την καρδιά, τη φιλότιμη, την καλοπροαίρετη, τη διψασμένη την καρδιά και μετά φέρνουν αποτέλεσμα. Αυτό είναι το ωραίο! Εσύ θα κάνεις το θαύμα, μαζί μ' αυτά τα φτωχά λόγια.