Wszystko, co złe, zdarza się zimą. Zimą R. miał wypadek. Na białych górskich zakrętach wpadł w poślizg i wleciał na ciężarówkę. Głową uderzył w kierownicę, złamał nos. Długi niklowany pysk samochodu uratował mu życie. O takich wypadkach mówi się, że nic się nie stało.

A jednak stało się. Od tej pory R. czuł dziwny zapach, chociaż nos zrósł mu się prawidłowo i nie widać już było szwów. R. mówił, że ten zapach pojawiał się znienacka, falami, w różnym natężeniu. Najbardziej czuł go w jednym miejscu, gdzie schodzi się do stawu. Rosły tam pokrzywy, a w nich jesion, więc R. obwąchiwał liście pokrzyw i korę drzewa, lecz nie znajdował tam nic. Myślał nawet, że może woda tak pachnie – ni przyjemnie, ni przykro, trochę słodko i troszeczkę cierpko. Ale to nie była także woda. Raz znalazł ten zapach w kieliszku koniaku. Potem w kawie i na swetrze, który długo leżał w zimowej szafie. W końcu odkrył, że ten zapach nie jest cechą rzeczy, nie przedmioty są jego źródłem, że właściwie on nie ma źródła, tylko przyczepia się do rzeczy na chwilę, na jeden, przypadkowy raz i dlatego tak trudno go nazwać. Nie jest podobny do niczego, mówił raz R., a potem wydawało mu się, że właśnie odwrotnie, że jest we wszystkich innych zapachach, i złamany nos, pokiereszowane komórki węchowe uczuliły się na niego, odkryły go i na zawsze zapamiętały. I to jest właśnie przykre – nie umieć nazwać tego, co się czuje własnym nosem, co od razu zwraca uwagę na ten moment, w którym się jest. To dręczące – nie móc znaleźć miejsca dla tego doświadczenia w hierarchiach innych doświadczeń, nie rozumieć go, nie móc wytłumaczyć. Niektóre owady tak pachną i ich ślad pozostaje na jagodach. Zapach ostrza noża, gdy tnie pomidora. Zapach benzyny pomieszany z wonią zgliwiałego sera. Moje stare perfumy we wnętrzu niemodnej torebki. Opiłki żelaza, rysik z ołówka, nowa płyta CD, powierzchnia szyby, rozsypane kakao.

Dlatego widywałam R., jak często zatrzymywał się w środku tego, co robił, i węszył. Jego twarz stawała się skupiona. Obwąchiwał sobie dłonie i nagle w środku rozmowy zaczynał wąchać urwany guzik. Albo rozcierał w palcach listki piołunu i już mu się wydawało, że odkrył. Ale to zawsze nie było to.

Oboje domyślaliśmy się, że to jest zapach śmierci. Że R. poczuł ją wtedy, gdy jego samochód uderzał w tira, w tym krótkim, nieprawdopodobnym momencie, kiedy wszystko może się zdarzyć i nie ma żadnego odwołania, w momencie o wielkiej potencji, w ułamku sekundy, który jest brzemienny we wszelkie możliwe czasy, jak gram materii, który zaraz stanie się atomową bombą. Tak tam pachnie i to jest śmierć. R. martwił się, że zawsze już będzie ją czuł. Nigdy nie wjedzie niewinnie w zaśnieżone serpentyny między Wałbrzychem a Jedliną nie przebiegnie nieprzytomnie skrzyżowania pod Dworcem Miastem, nawet nieuważnie nie sięgnie po moje potrawy z grzybów. On wiedział, a ja wiedziałam, że on wie.