Изменить стиль страницы

14. nec quemquam furentium cruoris horrenda species ad serum usque diem ab alacritate faciendi fortiter avertebat, hoc incitante quod etiam defensorum plurimos cadere diversis ictibus videntes eminus laetabantur. ita sine requie ulla vel modo pro moenibus et contra moenia ingentibus animis pugnabatur.

15. et quia nullo ordine iam sed per procursus pugnabatur et globos, quod desperationis erat signum extremae, flexo in vesperam die cligressi omnes rediere ad tentoria tristes, inconsideratae dementiae alter alterum arguentes, quod non, ut suaserat antea Fritigernus, obsiclionales aerumnas ubique declinarunt.

XVI

1. Conversi post haec per omne tempus noctis, ut aestivae non longum, ad vulnerum curas artesque medendi gentiles, redclita luce in varias consiliorum vias diducebantur, quorsum tenderent ambigentes, multisque dictatis et controversis occupare statuunt Perinthum, exinde quaeque divitiarum referta, docentibus omnia perfugis, etiam domorum nedum urbium interna noscentes. hanc secuti sententiam, quam utilem existimarunt, itineribus lentis, miscentes cuncta populationibus et incendiis, nullo renitente pergebant.

2. Obsessi vero apud Hadrianopolim, post eorum abitum perceptum, cum vacare hoste loca proxima conpertae fidei nuntiassent exploratores: egressi media nocte, vitatis aggeribus publicis per nemorosa et devia, pars Philippopolim, exindeque Serdicam, alia ad Macedoniam cum intemeratis opibus, quas habebant, omni studio ad properandum excogitato currebant, velut in regionibus illis repperiendo Valente: quem inter medios certaminum turbines oppetisse, vel certe ad tugurium confugisse, ubi aestimatus est vi periisse flammarum, penitus ignorabant.

3. At Gothi Hunis Halanisque permixti nimium bellicosis et fortibus, rerumque asperarum difficultatibus induratis, quos miris praemiorum inlecebris sibi sociarat sollertia Fritigerni, fixis iusta Perinthum castris, ipsam quidem urbem cladium memores pristinarum nec adire nec temptare sunt ausi, agros vero fertiles late distentos et longe ad extremam vastavere penuriam, cultoribus caesis aut captis.

4. unde Constantinopolim, copiarum cumulis inhiantes amplissimis, formas quadratorum agminum insidiarum metu servantes, ire ocius festinabant, multa in exitium urbis inclitae molituri. quos inferentes sese inmodice obicesque portarum paene pulsantes, hoc casu caeleste reppulit numen.

5. Saracenorum cuneus – super quorum origine moribusque diversis in locis rettulimus plura – ad furta magis expeditionalium rerum quam ad concursatorias habilis pugnas, recens illuc accersitus, congressurus barbarum globo repente conspecto a civitate fidenter erupit, diuque extento certamine pertinaci, aequis partes discessere momentis.

6. sed orientalis turma novo neque ante viso superavit eventu. ex ea enim crinitus quidam, nudus omnia praeter pubem, subraucum et lugubre strepens, educto pugione agmini se medio Gothorurn inservit et interfecti hostis iugulo labra admovit effusumque cruorem exuxit. quo monstroso miraculo barbari territi, postea non ferocientes ex more, cum agendum adpeterent aliquid, sed ambiguis gressibus incedebant.

7. processu dein audacia fracta, cum murorum ambitum insularumque spatiis inmensis oblongum, et inaccessas pulchritudines urbis et incolentium plebem considerarent inmensam, iuxtaque fretum, quod Pontum disterminat et Aegaeum, disicttis bel lorum officinis, quas parabant, post accepta maiora funera quam inlata, exinde digressi sunt effusorie per arctoas provincias, quas peragravere licenter ad usque radices Alpium Iuliarum, quas Venetas appellabat antiquitas.

8. His diebus efficacia Iulii magistri militiae trans Taurum enituit salutaris et velox. conperta enim fatorum sorte per Thracias, Gothos antea susceptos, dispersosque per varias civitates et castra, datis tectioribus litteris ad eorum rectores Romanos omnes, quod his temporibus raro contingit, universos tamquam vexillo erecto uno eodemque die mandavit occidi, exspectatione promissi stipendi securos ad suburbana productos. quo consilio prudenti sine strepitu vel mora completo, orientales provinciae discriminibus ereptae sunt magnis.

9. Haec ut miles quondam et Graecus, a principatu Caesaris Nervae exorsus ad usque Valentis interitum pro virium explicavi mensura: opus veritatem professum numquam, ut arbitror, sciens silentio ausus corrumpere vel mendacio. scribant reliqua potiores, aetate doctrinisque florentes. quos id, si libuerit, adgressuros, procudere linguas ad maiores moneo stilos.

УКАЗАТЕЛИ

I. УКАЗАТЕЛЬ ОБЩИЙ.

Агафирсы, народ на карте Аммиана поблизости от Азовского моря; в их земле залежи камня-адаманта; окрашивают в синий цвет тело и волосы 31, 1, 14

Агилон, трибун царской конюшни, заподозренный в сношениях с соплеменниками-аламаннами 14, 10, 8; позднее трибун скутариев; преемник Урзицина в звании магистра пехоты 20, 2, 4—5, послан в Аквилею с извещением о смерти Констанция 21, 12, 16; намечен в персидский поход 21, 13, 3; член судебной комиссии в Халкедоне 22, 3, 1; принес известие Юлиану о сдаче Аквилеи 22, 8, 49; вызван Прокопием из отставки 26, 7, 4; изменил Прокопию 26, 9, 7.

Агилимунд, царь квадов, вассал царя Видуария 17, 12, 21.

Агинаций, патриций, викарий Рима, казнен по интригам Максимином, при посредстве викария Дорифориана 28, 1, 30.

Адак, персидский вельможа, член посольства к Констанцию, убит в битве с римлянами 25, 1, 6.

Адвокаты, их характеристика 30, 4.

Адрастия – Немезида, ее теологический и мифический образ 14, 11, 25. Адрианополь, в древности Ускудама 14, 11, 15; столкновение жителей с готским отрядом, стоявшим в этом городе 31, 6, 1; Себастиан перед воротами города 31, 11, 1; база в битве с готами 31, 12, 10; осада его готами 31, 15.

Аквилея, два легиона, присоединенные Юлианом к своей армии и направленные им в Галлию, взбунтовались по пути и захватили эту сильную крепость; она была осаждена войсками Юлиана и сдалась только после того, как магистр пехоты Агилон удостоверил смерть Констанция 21, 11—12.

Аконтисма, горный проход из Македонии во Фракию 26, 7, 12.

Алипий, родом из Антиохии, б. вице-префект Британии, командирован Юлианом для отстройки Иерусалимского храма 23, 1, 2; процесс, возбужденный против него и его сына при Валенте 29, 1, 44.

Аламанны, германское население на востоке от среднего Рейна, от Майнца до Базеля. Поход против них Констанция 14, 10; набеги их в Галлию и грабежи, экспедиция Юлиана 16, 2; поход Юлиана совместно с Барбационом 16, 11; битва при Аргенторате 16, 12; клятва верности, принесенная Юлиану 17, 1, 13; поход Юлиана в их земли 17, 10; мероприятия Юлиана и поход 18, 1; набег Либинона и битва, в которой пал Хариеттон 27, 1; экспедиция Иовина против их грабительских шаек 27, 2.

Аланы, их местожительство и нравы 31, 2, 17; участие в битве при Адрианополе 31, 12, 17; их шайки на Дунае 31, 11, 6.

Альпийские горные проходы 15, 10.

Алафей, опекун готского царя; переход через Дунай; участие в битве при Адрианополе 31, 12, 12; 17.

Алавив, вождь вестготов 31, 4, 1. {546}

Амида, значение города, его гарнизон 18, 8; 9; осада персами и взятие его 19, 1—8; вылазка галльских солдат 19, 5.

Амицензы, одно из племен сарматов-рабов, разгром их Констанцием 17, 13.

Аммиан Марцеллин, грек по происхождению, прикомандирован к Урзицину 14, 9, 1; в звании протектора сопровождает его в Галлию 15, 5, 22; личные приключения близ Нисибиса и Амиды 18, 5, 8; спасение из Амиды после ее взятия 19, 8.

Анатолий, префект Иллирика 19, 11, 3.

Антоний, магистр оффиций при Юлиане 20, 9, 8; пал в битве с персами, в которой был смертельно ранен Юлиан 25, 3, 14.

Антонин, протектор-доместик, бегство его к персам 18, 5, 1; его положение при дворе Сапора 18, 5, 8; встреча с Урзицином 18, 8, 5—7.